Nowelizacja polskich przepisów, a konkretniej ustawy o charakterystyce energetycznej budynków, mająca na celu dopasowanie ich do prawa europejskiego, narzuciła nowy obowiązek na wielu właścicieli nieruchomości. Zostali oni zobowiązani do zlecenia – osobie lub firmie mającej odpowiednie uprawnienia – sporządzenia dokumentu, który zawiera informacje dotyczące zapotrzebowania nieruchomości na energię. W artykule wyjaśniamy, kiedy trzeba uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej, jak je zdobyć oraz z jakimi konsekwencjami trzeba się liczyć w przypadku braku tego dokumentu – zapraszamy do lektury!
Czym jest świadectwo charakterystyki energetycznej budynku?
Jest to dokument wydawany przede wszystkim w celu dostarczenia informacji na temat tzw. efektywności energetycznej np. wskazanego mieszkania lub domu jednorodzinnego. Określa on orientacyjne zużycie energii w celu zaspokojenia potrzeb użytkowników nieruchomości.
Świadectwo charakterystyki energetycznej pozwala więc orientacyjnie oszacować roczne koszty utrzymania budynku w zakresie:
- wentylacji, ogrzewania oraz chłodzenia (klimatyzowania) pomieszczeń,
- podgrzewania wody użytkowej,
- oświetlenia wnętrz.
Aby oszacować zużycie energii, osoba posiadająca do tego odpowiednie kwalifikacje analizuje dany obiekt pod kątem jego parametrów technicznych. Z tego powodu certyfikat energetyczny zawiera również informacje dotyczące m.in. izolacji termicznej, materiałów budowlanych oraz systemów grzewczych zastosowanych w całym lub wskazanej części budynku. Przygotowujący go specjalista zainteresuje się także odnawialnymi źródłami energii, oceniając efektywność ich wykorzystania do zasilania budynku.
Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku – czy każdy właściciel nieruchomości musi je posiadać?
Na początek warto podkreślić, że choć o dokumencie tym bardzo dużo mówi się od stosunkowo niedawna, tak sporządzenie świadectwa energetycznego możliwe jest już od 2009 roku. Jednak przez wiele lat obowiązek posiadania go dotyczył bardzo wąskiej grupy osób. Został rozszerzony w roku 2015, a później kolejny raz 28 kwietnia 2023 wraz z nowelizacją ustawy o charakterystyce energetycznej.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami dokument ten musi być wystawiony dla każdej nowej nieruchomości – przed oddaniem jej do użytkowania.
W przypadku już istniejących obiektów budowlanych zarządca budynku lub właściciel musi uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej jeśli planuje jego:
- sprzedaż,
- wynajem,
- modernizację (np. ocieplenie i wymiana pokrycia dachowego).
Jeśli więc nieruchomość służy Ci do celów własnych, zgodnie z polskim prawem nie musisz posiadać takiego dokumentu.
Świadectwo charakterystyki energetycznej w przypadku sprzedaży lub wynajmu nieruchomości – co trzeba wiedzieć?
Pamiętaj, że nawet gdy nie jesteś objęty tym obowiązkiem, zawsze możesz zlecić przygotowanie takiego świadectwa osobie mającej odpowiednie kwalifikacje. Warto to zrobić szczególnie w przypadku starszych domów jednorodzinnych. Mając taki dokument, poznasz dokładnie parametry energetyczne budynku. Uzyskasz cenne informacje, które w przyszłości możesz wykorzystać do zaplanowania modernizacji obiektu w celu zmniejszenia jego zapotrzebowania na energię oraz ograniczenia poziomu emisyjności.
W przypadku sprzedaży lub wynajmu budynku bądź mieszkania ten dokument jest wymagany, gdyż ważne świadectwo energetyczne należy przekazać nabywcy bądź najemcy. Co bardzo istotne, jest to obowiązek właścicieli nieruchomości, dlatego prawo obliguje ich do zlecenia wykonania takiego dokumentu i poniesienia związanych z tym kosztów.
Konsekwencje w przypadku braku obowiązkowego świadectwa efektywności energetycznej
Przed ostatnią nowelizacją przepisów świadectwo charakterystyki energetycznej było obowiązkowe przy wynajmie lub sprzedaży nieruchomości, jednak za jego brak nie groziły poważne konsekwencje. W takich przypadkach np. nabywca lokalu mieszkalnego mógł w terminie 14 dni od zawarcia transakcji wezwać jego byłego właściciela do przekazania tego dokumentu. Przy braku reakcji miał prawo na jego koszt zlecić wystawienie certyfikatu. Jednak w praktyce bardzo rzadko z tego korzystano.
Obecnie kwestia ta jest wnikliwie sprawdzana już na etapie podpisywania aktu notarialnego. Notariusz weryfikuje świadectwo charakterystyki energetycznej budynku, a w przypadku jego braku poucza sprzedawcę w tym zakresie. Do tego może nałożyć grzywnę w kwocie nawet kilku tysięcy złotych, indywidualnie określając jej wysokość zależnie od sytuacji.
Co ważne, z możliwą karą należy liczyć się również będąc certyfikowanym audytorem energetycznym. Obecnie weryfikuje się bowiem nie tylko sam fakt posiadania tego dokumentu, ale także zgodności zawartych w nim informacji ze stanem faktycznym. Za podawanie nieprawdziwych danych przewidziane są wysokie kary finansowe.
Jak zdobyć świadectwo charakterystyki energetycznej?
Aby uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej budynku bądź mieszkania, musisz na początek sprawdzić wykaz osób uprawnionych do jego wydawania (w tym firm). Za udzielenie pozwolenia na przygotowywanie tych dokumentów odpowiada Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Jeśli masz wątpliwości co do autentyczności uprawnień, zwróć uwagę na wykształcenie specjalisty, który je otrzymał.
Zgodnie z polskim prawem musi on posiadać jedną z poniższych kwalifikacji:
- uprawnienia budowlane,
- prawo do pracy w zawodzie inżyniera pożarnictwa oraz architekta, w tym krajobrazu,
- świadectwo ukończenia studiów na kierunku, w ramach którego studenci uczyli się o charakterystyce energetycznej budynków.
Pamiętaj więc, aby w tym zakresie korzystać wyłącznie z usług profesjonalistów. Jednocześnie zwróć uwagę na to, że poszczególne oferty związane z przygotowaniem tego certyfikatu mogą różnić się m.in. czasem oczekiwania oraz ceną.
Gdy już znajdziesz odpowiednich fachowców, należy zgłosić się do nich i złożyć zamówienie na dokument. Mający odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia audytor wydaje świadectwo charakterystyki energetycznej dla wszystkich rodzajów budynków oraz lokali. Możesz więc skorzystać z jego usług nawet wtedy, gdy potrzebujesz tego dokumentu dla garażu. W większości przypadków po przedstawieniu swoich potrzeb wystarczy opłacić usługę, a następnie odczekać wskazany czas na jej realizacje.
W jakich formach można uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej?
Jeszcze do niedawna certyfikat energetyczny był wydawany wyłącznie w formie papierowej. Znajdą się w nim parametry techniczne budynku i jego zapotrzebowanie na energię, numer dokumentu oraz podpis wystawiającej go osoby. Nowelizacja ustawy z kwietnia 2023 roku przyniosła jednak zmiany w tym zakresie.
Obecnie można uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej również w formie elektronicznej. W tym przypadku osoba podejmująca się sporządzenia dokumentu uwierzytelnia go poprzez jeden z trzech rodzajów podpisów:
- elektroniczny,
- zaufany,
- osobisty.
Jak długo ważny jest certyfikat energetyczny?
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, wystawiany jest on na okres 10 lat. Po tym czasie certyfikat energetyczny ulega przedawnieniu i wymaga odnowienia. Co ważne, jeśli zleciłeś wykonanie takiego świadectwa przed nowelizacją ustawy z kwietnia 2023 roku, jego aktualność pozostaje niezmienna.
Planujesz sprzedaż mieszkania? Pomożemy Ci w uzyskaniu korzystnej ceny i przygotujemy certyfikat energetyczny!
Obowiązek spoczywający na właścicielu nieruchomości przeznaczonej do sprzedaży, jakim jest sporządzenie świadectwa energetycznego, to jedna z kilku formalności, które należy załatwić w związku z planowaniem takiej transakcji. Kolejną równie istotną jest uzyskanie precyzyjnej wyceny nieruchomości. Aby ją otrzymać, nie musisz korzystać z kosztownych usług rzeczoznawcy majątkowego – możesz zrobić to samodzielnie, bez wychodzenia z domu i za darmo!
Skorzystaj z narzędzia AVM dostępnego na naszej stronie, aby poznać wartość swojego mieszkania. Darmowa wycena nieruchomości online oparta jest na na sztucznej inteligencji i korzysta z bazy danych zawierającej informacje o ponad 7 milionach transakcji z rynku nieruchomości! Dodatkowo możesz zlecić specjalistom z Pricer przygotowanie certyfikatu energetycznego oraz uzyskać wskazówki, jak sprzedać mieszkanie – zapraszamy do kontaktu!
FAQ
1. Czy najemca mieszkania powinien otrzymać oryginał świadectwa efektywności energetycznej?
Obowiązek przekazania oryginalnego dokumentu dotyczy wyłącznie transakcji sprzedaży na rynku nieruchomości. W przypadku wynajmu możesz wręczyć najemcy jego kopię, jeśli posiadacz certyfikat energetyczny w formie papierowej.
2. Czy mieszkanie bez certyfikatu energetycznego można szybko sprzedać?
Zdecydowanie tak, gdyż aby uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej, zwykle wystarczy kilka dni. Kluczowe z punktu widzenia szybkiej sprzedaży mieszkania jest odpowiednie jego przygotowanie oraz zaproponowanie w ogłoszeniu ceny adekwatnej do trendów panujących na lokalnym rynku. Jego wartość odpłatnie oszacuje rzeczoznawca majątkowy, jednak możesz zrobić to również samodzielnie. Skorzystaj z narzędzia dostępnego na naszej stronie, aby w kilka minut uzyskać darmową wycenę nieruchomości online!
3. Ile trzeba zapłacić, aby uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej budynku lub lokalu?
Cena sporządzenia takiego dokumentu waha się w granicach od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych. Koszt usługi świadczonej przez osobę, która wydaje świadectwo charakterystyki energetycznej, uzależniony jest od wielu czynników.
Najważniejsze z nich to:
- wielkość budynku lub lokalu,
- stopień skomplikowania obiektu budowlanego,
- przeznaczenie nieruchomości.
Najmniej za certyfikat energetyczny zapłacą właściciele mieszkań, natomiast najwyższe ceny dotyczą dużych budynków, w tym domów jednorodzinnych.